2024 yılı itibarıyla Avrupa ülkelerine yapılan iltica başvurularında önemli bir düşüş yaşandı. Verilere göre, başvurularda yüzde 12’lik bir azalma kaydedildi. Ancak, Türkiye hala Avrupa’daki en büyük iltica başvuru kaynaklarından biri olmaya devam ediyor. Peki, bu değişim ne anlama geliyor ve Avrupa’daki iltica politikaları nasıl şekilleniyor?
İltica başvuruları, yalnızca sığınmacıların değil, aynı zamanda Avrupa’daki sosyal, ekonomik ve politik değişimlerin de bir yansımasıdır. 2024’te Avrupa’ya yapılan iltica başvurularında dikkat çeken bazı önemli gelişmeleri ve Türkiye’nin bu konudaki durumunu daha yakından inceleyelim.
2024’te Avrupa Ülkelerinde İltica Başvurularında Yüzde 12’lik Düşüş
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve bazı Avrupa dışı ülkelerde yapılan iltica başvuruları 2024’te önceki yıla göre önemli bir düşüş yaşadı. AB İltica Ajansı’nın verilerine göre, toplam başvurular 2023’e göre yüzde 12 azalarak 1 milyon 800 bin civarına geriledi. Bu azalma, 2022 yılında iltica başvurularında yaşanan artışın ardından gerçekleşti. Ancak, başvuruların hala 1 milyonun üzerinde olması, sığınma talebinde bulunanların yüksek sayıda olduğunu gösteriyor.
Almanya, En Fazla İltica Başvurusu Alan Ülke Olmaya Devam Ediyor
2024 yılında Almanya, 235 bin 925 başvuruyla yine Avrupa’da en fazla iltica başvurusu alan ülke oldu. Almanya, sunduğu sosyal yardımlar ve iltica süreçleriyle dikkat çekerken, Avrupa’nın en büyük ekonomisi olarak pek çok sığınmacıyı çekmeye devam ediyor. İspanya, 165 bin 398 başvuruyla Almanya’yı takip ederken, Fransa ve İtalya da sırasıyla 3 ve 4. sırada yer aldı.
Türkiye, Menşe Ülkeler Arasında Dördüncü Sırada
2024 yılında yapılan iltica başvurularının önemli bir kısmı, Türkiye menşelilerden geldi. Türkiye, toplam başvuruların yüzde 5,5’ini oluşturdu ve bu oranla 4. sırada yer aldı. Türkiye, Orta Doğu ve Güney Asya’dan gelen göçmenler için önemli bir transit ülke olmasının yanı sıra, Suriye, Afganistan gibi ülkelerden gelen sığınmacıların da yoğunlukta olduğu bir bölge.
Başvuru Yapan Ülkeler: Suriye, Afganistan ve Venezuela
Suriye, 2024’te Avrupa’ya yapılan başvuruların yüzde 15’ini oluşturdu. Suriye iç savaşının devam etmesi (şu anda sona erdiği için Suriyeli sığınmacıların iltica başvuruları ve kabul-ret oranları 2025’te değişebilir) ve Taliban’ın Afganistan’daki yönetimi ele geçirmesi, özellikle kadınlar ve azınlıklar için zorlayıcı koşullar yaratmış durumda. Suriye’nin ardından Afganistan, sığınmacı başvurularında ikinci sırada yer alırken, Venezuela da ekonomik kriz nedeniyle 3. sırada bulunuyor. Türkiye’den gelen başvurular ise, 5,5 ile dördüncü sırada yer aldı.
Macaristan, İltica Başvurularında Son Sırada
İltica başvuruları açısından en düşük sayılar Macaristan, Slovakya ve Litvanya gibi ülkelerde kaydedildi. Özellikle Macaristan’da sadece 29 başvuru yapılması, ülkenin iltica politikasındaki sert yaklaşımı ve hükümetin sığınmacı karşıtı söylemleriyle ilişkilendirilebilir. Avrupa’daki bazı ülkeler, iltica başvurularını kabul etme konusunda daha katı tutumlar sergileyerek, bu tür başvuruları minimize etmeye çalışıyor.
İltica Başvurularındaki Azalma: Sebepler ve Etkileri
2024’teki başvuru sayısındaki azalma, yalnızca Avrupa’daki politik değişimlerin değil, aynı zamanda küresel göç hareketliliğinin değişen dinamiklerinin de bir sonucudur. Pandemi sonrası ekonomilerdeki toparlanma, bazı ülkelerdeki iç siyasi çatışmalar, daha katı sınır güvenlik politikaları ve bazı ülkelerde yaşam koşullarının iyileşmesi, sığınma talebinde bulunan kişilerin yönelimlerini etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.
Sonuç: İltica Başvuruları ve Avrupa’nın Geleceği
2024 yılı, Avrupa’daki iltica başvurularının sayısal olarak azaldığı bir yıl olarak kayda geçse de, göç hareketliliği ve sığınma talepleri her zaman yüksek kalmaya devam edecektir. Türkiye, Suriye, Afganistan gibi ülkelerden gelen sığınmacılar, Avrupa’nın göç politikalarını şekillendirmede önemli bir rol oynamaya devam edecektir. Ayrıca, Avrupa ülkelerinin uygulayacağı göçmen politikaları ve iltica prosedürlerindeki değişiklikler, sığınmacıların Avrupa’ya yönelimlerini doğrudan etkileyecektir.
Avrupa’nın iltica politikalarındaki değişikliklerin, insan hakları ve uluslararası sözleşmelerle nasıl uyumlu hale getirileceği, önümüzdeki yıllarda küresel göç hareketliliği için önemli bir belirleyici faktör olacaktır.
