Almanya’da yaklaşık bir milyon Suriyeli mülteci, 2014 ve 2015 yıllarında Suriye iç savaşından kaçıp ülkeye sığınmıştı.Ancak, 2024 Aralık ayında Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından, Almanya’dan Suriye’ye dönüşler yeniden gündeme geldi. Almanya İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, 2025 yılının ilk yarısında yaklaşık 4 bin Suriyeli ülkesine geri döndü. Bu dönüşlerin 995’i, Almanya’nın “REAG/GARP 2.0” adlı gönüllü geri dönüş programı kapsamında gerçekleştirildi.
Bu program ile kişilere 1000 Euro’ya kadar başlangıç yardımı ve seyahat masrafları gibi destekler sunuyor. Ayrıca, bazı eyaletler de kendi geri dönüş programlarıyla destek sağlıyor. Bununla birlikte, Almanya’dan Suriye’ye dönüş yapanların sayısının, ülkedeki Suriyeli nüfusun küçük bir kısmını oluşturduğunu ilave etmek gerekiyor.
AİLELER OLUMSUZ ETKİLENİYOR
Almanya’da yaklaşık 351 bin kişi, ikincil koruma statüsüne sahip. Bu statüdeki kişiler, aile birleşimi hakkından yararlanamıyor. Almanya Parlamentosu, bu kişilerin aile üyelerinin Almanya’ya gelmesini iki yıl süreyle askıya alan bir yasa tasarısını kabul etti. Bu durum, özellikle Suriye’den gelen aileler için büyük bir belirsizlik yaratıyor. Örneğin, Suriye’den Almanya’ya gelen bir baba, bir hastalık yaşayan oğlu ile birlikte Almanya’ya yerleşmiş, ancak eşi ve diğer çocukları Suriye’de kalmış. Bu aile birleşimi yasağı, benzer durumda olan birçok aileyi olumsuz etkiliyor.
Almanya hükümeti, gönüllü geri dönüşleri teşvik etmenin yanı sıra, güvenlik riski taşıyan veya suç işlemiş Suriyelilerin geri gönderilmesini planlıyor. Ancak, Almanya’dan Suriye’ye resmi bir geri gönderim henüz gerçekleşmedi. Bunun nedeni, Suriye’deki güvenlik durumunun istikrarsız olması ve Almanya Dışişleri Bakanlığı’nın, Suriye’ye seyahat etmeyi tehlikeli ve öngörülemez olarak değerlendirmesinden kaynaklanıyor.
DÖNÜŞLER SINIRLI
Almanya İçişleri Bakanı Alexander Dobrindt, Avrupa Birliği içişleri bakanlarıyla yaptığı toplantıda, Almanya’nın sınırlarını koruma ve geri gönderimleri kolaylaştırma konularında daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiğini vurgulamıştı.Bu çerçevede, Almanya, Avusturya’nın Suriye’ye deportasyon uygulamasını örnek alarak, suç işlemiş Suriyelilerin geri gönderilmesini planlıyor. Ancak, bu planlar, Suriye’deki güvenlik ve insani koşulların belirsizliği nedeniyle zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
Almanya’dan Suriye’ye dönüşler, gönüllü programlar ve aile birleşimi yasakları gibi çeşitli faktörlerle şekilleniyor. Gelecekte, Suriye’deki durumun daha da kötüleşmesi veya iyileşmesi, bu dönüşlerin hızını ve kapsamını etkileyebilir. Ancak, şu an için Almanya’dan Suriye’ye dönüşler, sınırlı ve belirsiz bir şekilde devam ediyor.
