Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Suriye’ye sınır dışı edilmek istenen bir kişi hakkında geçici önlem kararı vererek süreci askıya aldı. Mahkeme, 8 Eylül 2025’e kadar sürecek bu önlemle, söz konusu kişinin insan hakları ihlali riskine ilişkin iddiaları inceleyecek. Karar, Avusturya İçişleri Bakanlığı’nın olağan prosedür olarak nitelendirdiği bir süreçle paralel gelişirken, insan hakları örgütleri kararı kritik bir müdahale olarak değerlendirdi.
Avusturya İçişleri Bakanlığı, konuya ilişkin yazılı açıklamasında, AİHM’in bu kararının sürpriz olmadığını ve sınır dışı hazırlıklarının sürdüğünü vurguladı. Bakanlık, söz konusu kişinin çoklu sabıka kaydı bulunan bir suçlu olduğunu belirterek, Yabancılar ve İltica Dairesi’nin (BFA) mahkemenin talebi doğrultusunda kapsamlı bir dosya hazırlayacağını duyurdu.
İçişleri Bakanı Gerhard Karner, düzenlediği basın toplantısında, geçtiğimiz haftalarda Şam’a sınır dışı edilen bir Suriyeli vatandaşın sürecinin hukuka uygun ilerlediğini savundu. Karner, Avusturya’nın güvenliği için suçluların ve tehdit unsurlarının ülkeden çıkarılması gereklidir ifadelerini kullanırken, AİHM’in geçici önlemini şaşırtıcı bulmadığını ekledi. Bakan, yılda 13 binden fazla kişinin sınır dışı edildiğini (yarıdan fazlasının gönüllü) ve Suriye’ye geri gönderimlerin karmaşık ama mümkün olduğunu vurguladı.
SURİYE’DE İNSAN HAKLARI GARANTİSİ VAR MI?
Sivil toplum kuruluşları ise AİHM kararını “insan hayatına dair kritik bir soluk” olarak yorumladı. Avusturya Mülteci ve Asker Kaçakları Danışma Merkezi, yaptığı açıklamada Suriye’nin “halen savaş koşulları ve sistematik işkence riski altında olduğunu” belirterek, mahkemenin geçici önlemlerinin yalnızca “aşırı riskli” durumlarda devreye girdiğine dikkat çekti. Uluslararası Af Örgütü’nün 2025 raporları da Suriye’deki tutuklulara yönelik işkence oranlarının %82’ye ulaştığını ortaya koyarken, Avrupa Komisyonu insan hakları ihlallerini “kaygı verici” olarak nitelendiriyor.
AİHM, 2025 başından bu yana Avrupa genelinde Suriye’ye sınır dışıları durduran 4. geçici önlem kararını verdi. Avusturya, güvenli ülke statüsündeki tartışmalara rağmen Suriye’ye geri gönderimleri hızlandırdı. Viyana İnsan Hakları Derneği, sınır dışı edilen bir Suriyeli’nin Şam’da “kaybolduğuna” dair raporu BM’ye iletti.
