Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD), beyaz Güney Afrikalılara sığınma hakkı vermesi, küresel ölçekte göç ve ırksal eşitsizlik tartışmalarını alevlendirdi. Mayıs 2025’te alınan karar, 59 Afrikaner (beyaz Afrikaans konuşan) başvuru sahibinin “ırksal hedef gösterilme ve şiddet” gerekçesiyle mülteci statüsü kazanmasına yol açtı.
ABD Göçmenlik Dairesi’nin açıklamasına göre, başvuruların temelini özellikle tarım bölgelerinde yaşayan beyaz çiftçilere yönelik “sistematik saldırılar” oluşturuyor. Afrikaner topluluğunun son yıllarda artan cinayet, gasp ve toprak işgali vakaları nedeniyle tehdit altında olduğu vurgulandı.
Güney Afrika’dan Sert Tepki: “Dezenformasyon!”
Güney Afrika hükümeti, ABD’nin kararını “ırkçı söylemlere dayalı siyasi manipülasyon” olarak nitelendirerek reddetti. Resmi açıklamada, ülkede beyazlara karşı devlet destekli bir ayrımcılık bulunmadığı ve şiddet olaylarının ırktan bağımsız suçlar olarak ele alındığı belirtildi. İnsan hakları örgütleri ise bu adımın, mülteci statüsünün siyasi araçsallaştırılması riskine dikkat çekti.
Karar, ABD’nin geleneksel olarak Orta Doğu, Afrika ve Latin Amerika’dan gelen siyasi/etnik gruplara odaklanan iltica politikalarından sapma anlamı taşıyor. Bu, “beyaz bir azınlığın” ırksal gerekçelerle koruma talep ettiği ilk örnek olarak kayıtlara geçti. Uzmanlar, kararın “sığınma hakkının kapsamını genişletebileceğini” ancak “kriterlerin muğlaklaşması” tehlikesine de işaret ediyor.
Irk, İltica İçin Yeterli mi?
Uluslararası hukukta sığınma hakkı genellikle savaş, din veya siyasi zulümle sınırlandırılırken, ABD’nin bu kararı “ırksal baskı” argümanını yasal zemine taşıdı. Bu durum, diğer ülkelerde benzer taleplerin artıp artmayacağı sorusunu da beraberinde getiriyor.
