Avrupa Birliği ülkelerinde 2025 yılı ocak ayı itibarıyla asgari ücretlerdeki tablo netleşti. Satın alma gücü ve medyan kazançlarla kıyaslamalar, ülkeler arasındaki uçurumu gözler önüne serdi.
Eurostat’ın yayımladığı güncel verilere göre, AB üyesi 27 ülkenin 22’sinde ulusal asgari ücret uygulaması bulunuyor. Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç ise bu kapsamın dışında yer alıyor. AB ülkelerinde 2025 yılı başında uygulanan brüt asgari ücretler arasında ciddi farklılıklar dikkat çekiyor. En düşük asgari ücretin uygulandığı Bulgaristan’da aylık ücret 551 euro iken, en yüksek ücretin ödendiği Lüksemburg’da bu rakam 2.638 euroya kadar çıkıyor. Böylece en yüksek asgari ücret, en düşük ücretin yaklaşık 4,8 katı seviyesinde.
Asgari Ücrette Üç Kademe
Nominal değerlerde en yüksek asgari ücret (Lüksemburg) ile en düşük (Bulgaristan) arasındaki fark 4.8 kat olsa da, ülkelerin fiyat düzeyi farkları hesaba katıldığında bu oran 2.3 kata geriliyor. Satın alma gücü standartı (PPS) baz alındığında, Estonya (878 PPS) ile Almanya (1.992 PPS) arasında kademeli bir dağılım görülüyor.
- 1.000 Avro Altı: Bulgaristan (551 €), Macaristan (707 €), Letonya (740 €), Romanya (814 €), Slovakya (816 €), Çekya (826 €), Estonya (886 €), Malta (961 €), Yunanistan (968 €) ve Hırvatistan (970 €).
- 1.000-1.500 Avro Arası: Kıbrıs (1.000 €), Portekiz (1.015 €), Litvanya (1.038 €), Polonya (1.091 €), Slovenya (1.278 €) ve İspanya (1.381 €).
- 1.500 Avro Üzeri: Fransa (1.802 €), Belçika (2.070 €), Almanya (2.161 €), Hollanda (2.193 €), İrlanda (2.282 €) ve Lüksemburg (2.638 €).
Satın Alma Gücüne Göre Farklar Azalıyor
Eurostat verilerine göre, ülkeler arasındaki asgari ücret farkları, satın alma gücü paritesine (Purchasing Power Standard – PPS) göre hesaplandığında daha az belirgin hale geliyor. Örneğin, nominal olarak en yüksek ücret Almanya’da 2.161 € iken, satın alma gücü düzeltmesine göre bu ücret 1.992 PPS olarak ölçüldü. Estonya’daki asgari ücret ise 878 PPS seviyesinde kaldı. Böylece satın alma gücüne göre en yüksek ve en düşük ücret arasındaki fark 2,3 kata düşmüş oldu.
Asgari ücretin medyan kazançlara oranı, ülkelerin refah düzeyine dair kritik ipuçları sunuyor:
- En Yüksek Oran: Fransa, Portekiz ve Slovenya’da asgari ücret, medyan kazancın %66’sını oluşturuyor.
- En Düşük Oran: Belçika (%49), Malta (%46), Estonya ve Letonya (%43) ise listenin son sıralarında yer alıyor.
Asgari ücretlerin ülkelerdeki genel gelir dağılımına göre değerlendirilmesinde, 2022 yılı verilerine göre sadece üç AB ülkesinde asgari ücretler, medyan brüt maaşın %60’ından fazlasına ulaştı.
Avrupa Parlamentosu ve Konseyi, 2022 yılında “AB’de Yeterli Asgari Ücretlere Dair 2022/2041 sayılı Yönerge”yi kabul etmişti. Bu düzenleme, asgari ücretlerin adil ve yeterli seviyede olmasını sağlamak amacıyla üye ülkeler için bir çerçeve sunuyor. Yönergeye göre, bir ülkedeki asgari ücretin medyan ücretin yüzde 50 ila yüzde 60’ı seviyesinde olması, genellikle yeterli kabul ediliyor.
