Danimarka, 1 Temmuz 2025 itibarıyla AB Konseyi Dönem Başkanlığı’nı devralarak güvenlik ve rekabet başlıklarının yanına Danimarka modeli diye anılan sert sığınma politikasını da Avrupa sahnesinin merkezine taşıdı. Başbakan Mette Frederiksen, Avrupa kritik bir dönemeçte derken, hükümetinin yıllardır izlediği sıfır iltica hedefini Brüksel’de sürdürmeyi planlıyor.
Başbakan Mette Frederiksen liderliğindeki sosyal demokrat hükümet, AB’nin göç krizine “Danimarka modeli” olarak anılan model ile çözüm öneriyor. Bu modelin temelini, 2019’da yürürlüğe giren paradigma değişimi yasası oluşturuyor. Mültecilere kalıcı oturum izni yerine geçici koruma statüsü verilmesi, düzenli kontrollerle ülkelerine dönüşlerinin teşvik edilmesi ve güvenli bölge ilan edilen Suriye’nin Şam gibi kentlerine geri gönderimler oluşturuyor.
Son rakamlara göre Danimarka’da geçen sene yalnızca 864 kişiye iltica hakkı tanındı. Bu son 40 yılın en düşük seviyesi olarak kayda geçti. Kopenhag, bu sayıyı sıfıra indirmekle övünüyor. Sosyal Demokrat bir hükümetin, yıllarca aşırı sağın sloganı olan bu politikayı sahiplenmesi dikkat çekiyor.
Brüksel’de ise rüzgâr Danimarka’dan yana esiyor. Almanya Şansölyesi Friedrich Merz de dahil 13 lider, geçen hafta düzenlenen göç şahinleri toplantısı olarak anılan görüşmede Frederiksen’e destek vererek üçüncü ülkelere sınır-dışı merkezleri kurma fikrini masaya yatırdı. Kopenhag, dönem başkanlığı süresince dış işlem merkezleri ve daha sıkı sınır kontrolleri için kulis yapacak.
AB içindeki Sosyal Demokratlar solun değerleri ile Danimarka’nın demir yumruğu arasındaki gerilimi yüksek sesle dile getiriyor. Yine de Frederiksen, Ukrayna’ya askeri destek, Rusya’ya ek yaptırımlar ve AB bütçesinin güçlendirilmesi gibi dosyalarda ortak zemin ararken, göç gündemini pazarlık kozuna dönüştürmekte kararlı. Göçmenler ve mülteciler açısından ise bu tablo, AB’nin kapılarında daha zorlu, daha bürokratik bir süreç anlamına geliyor.
