Hollanda’da aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) lideri Geert Wilders, göçmen politikalarını sertleştiren on maddelik planını kamuoyuna sundu ve taleplerin birkaç hafta içinde yerine getirilmemesi hâlinde koalisyon hükümetinden çekilecekleri tehdidinde bulundu.
Planın en çarpıcı noktaları arasında, Suriye’den geçici koruma statüsüyle gelenlerin ülkelerine geri gönderilmesi, aile birleşiminin tamamen durdurulması ve çifte vatandaşlığı olan, şiddet veya cinsel suçtan hüküm giymiş kişilerle ilgili sınır dışı politikaları yer alıyor. Wilders, Avrupa Birliği’nin mülteci koruma kurallarının askıya alınarak ordunun sınır güvenliğinde görevlendirilmesini talep ederken, taleplerin karşılanmaması durumunda hükümetin düşeceğini belirtti.
Hükümet Krize Sürüklenebilir
Hollanda’da 2023 Kasım seçimlerini kazanan PVV, şu anda VVD, NSC ve BBB ile kurulan dört partili koalisyonu destekliyor. Ancak daha önce de Wilders, daha sert göçmen düzenlemeleri kabul edilmediği takdirde hükümet krizine sürüklenebileceklerini birkaç kez dile getirmişti. Mart 2025’te PVV’nin Göç ve İltica Bakanı Marjolein Faber tarafından hazırlanan tasarı, Hollanda Danıştay’ı (Council of State) tarafından özensiz hazırlanmış olduğu gerekçesiyle eleştirilmişti.
Wilders’ın 10 maddelik planın içinde asıl ve geçici koruma dâhil tüm sığınmacı başvurularının derhal durdurularak sınır kapılarının tamamen kapatılması; Kraliyet Askeri Polisi (Koninklijke Marechaussee) dışındaki ordu birliklerinin de sınır güvenliğinde görevlendirilmesi gibi radikal kararlar yer alıyor.
Oturum hakkı olanların aile üyelerini getirme haklarının tamamen kaldırılması maddesi en çok konuşulan maddelerin başında. Suriye’nin artık güvenli olduğu iddiasıyla en geç altı ay içinde geçici korumalı Suriyelilerin ülkelerine iade talebi de var.
Yeni sığınma merkezlerinin açılmaması, çifte vatandaşlıktan hükümlülerin sınır dışı edilmesi, ağır suçluların oturum iptali gibi maddelerin yanı sıra “AB iltica kurallarının askıya alınması” da talebi de bulunuyor.
Avusturya ile Başlayan Domino Etkisi
Wilders’ın planı, Hollanda’nın da imzacısı olduğu birçok Avrupa Birliği mülteci koruma düzenlemesini ve uluslararası hukuk normlarını doğrudan hedef alıyor. Daha önce Avusturya, Suriye’den gelenlere ilişkin aile birleşimi ve uygulamaları askıya almış; benzer gerekçeler öne sürülmüştü. Suriye’nin “güvenli” ilan edilmesine yönelik uygulamalar ise Danimarka ve Polonya gibi ülkelerde de tartışmalara yol açmış, “her başvuru sahibinin bireysel risk değerlendirmesi” gerektiği vurgulanmıştı.
Bu sert adımlar, Hollanda’da artan göçmen karşıtı duyguların ve seçim vaatlerinin hayata geçirilme zorluklarının bir yansıması. Koalisyonun kırılgan yapısı, her partnerin çekimserliğiyle, planın uygulanmasını fiilen imkânsız kılabilir. Öte yandan AB içindeki benzer uygulamalara bakıldığında, hukuki itirazlar ve uluslararası baskılar nedeniyle yürürlüğe girme sürecinin aylar, hatta yıllar alabileceği açık.
