Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS), insan haklarını koruma altına almak amacıyla oluşturulmuş uluslararası bir anlaşmadır. Bu sözleşme, özellikle zulüm, baskı ve ayrımcılıkla karşı karşıya kalan bireylerin haklarını koruma altına alarak güvenli bir ülkeye sığınmalarını sağlar. AİHS, Avrupa Konseyi’ne üye ülkeler tarafından imzalanmış ve onaylanmıştır. İltica başvurularında AİHS, başvurunun kabul edilmesi için temel bir dayanak oluşturur.
AİHS, bireylerin yaşadıkları zulüm ve baskıya karşı koruma sağlamayı amaçlar. Kişi, dini inancı, siyasi görüşü, etnik kimliği veya cinsiyeti gibi sebeplerle tehdit altında hissediyorsa, bu durum AİHS’ye göre insan hakları ihlali olarak kabul edilmektedir. Bu tür ihlaller, bireyin güvenli bir ülkeye iltica etme hakkını doğurur. AİHS’nin çeşitli maddeleri, bu hakların korunması ve ihlal edilmesi durumunda bireyin iltica talebinde bulunmasına imkan tanır.
Madde 1: İnsan Haklarına Saygı Yükümlülüğü AİHS’yi imzalayan ülkeler, sözleşme kapsamında yer alan hak ve özgürlükleri koruma yükümlülüğündedir. Her birey, bu haklardan eşit şekilde faydalanmalıdır. İltica başvurularında, başvuru sahibinin maruz kaldığı hak ihlallerinin bu maddeye aykırı olduğu belirtilmelidir. Başvuru sahibi, bu ihlallerin belgelerini sunarak iltica talebini güçlendirebilmektedir.
Madde 2: Yaşam Hakkı Herkesin yaşam hakkı yasalarla korunur. Hiç kimsenin yaşamına haksız yere son verilemez. Avrupa Birliği ülkelerinde idam cezası yasaklanmıştır ve bu cezanın uygulanması insan haklarına aykırıdır. Kişi, ölüm cezası tehlikesi altındaysa veya devletin haksız bir şekilde yaşamına kastettiğine dair kanıtlar sunabiliyorsa, bu durumu iltica başvurusunda kullanabilir. Yaşam hakkı ihlalleri, iltica talebinin kabul edilmesi için önemli bir gerekçedir.
Madde 3: İşkence Yasağı İşkence, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele yasağı, AİHS’nin en temel maddelerinden biridir. Hiç kimse işkenceye veya aşağılayıcı muameleye tabi tutulamaz. Kişi, bulunduğu ülkede devlet yetkilileri veya toplum tarafından işkenceye, şiddete veya aşağılayıcı davranışlara maruz kalıyorsa, bu durum AİHS’ye aykırıdır. İltica başvurusunda bulunan bireyler, bu tür ihlallerin belgelerini sunarak başvurularını destekleyebilirler. Örneğin, devletin işkence uyguladığına dair doktor raporları, fotoğraflar ve tanık beyanları, başvuruyu güçlendirebilir.
Madde 4: Kölelik ve Zorla Çalıştırma Yasağı AİHS’ye göre, hiç kimse kölelik veya zorla çalıştırılmaya tabi tutulamaz. Bu tür uygulamalar, insan hakları ihlali olarak kabul edilir. Kişi, kölelik veya zorla çalıştırma tehdidi altında ise, bu durum iltica başvurusu için geçerli bir sebep oluşturabilir.
Madde 5: Özgürlük ve Güvenlik Hakkı Herkesin özgürlük ve güvenlik hakkı vardır. Hiç kimse hukuka aykırı olarak özgürlüğünden mahrum bırakılamaz. Kişi, bulunduğu ülkede keyfi tutuklamalarla, hukuka aykırı gözaltılarla karşılaşıyorsa, bu durum AİHS’nin 5. maddesinin ihlalidir. İltica başvurusunda bulunan kişi, bu tür ihlallerin belgelerini sunarak başvurusunu güçlendirebilir. Örneğin, keyfi tutuklamalarla ilgili polis raporları, mahkeme belgeleri ve tanık beyanları, başvuruda kullanılabilir.
Madde 6: Adil Yargılanma Hakkı Herkes, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından adil bir şekilde yargılanma hakkına sahiptir. Suçlanan kişi, suçluluğu kanıtlanana kadar masum sayılır. Ancak, birçok ülkede adil yargılanma hakkı ihlal edilebilmektedir. Eğer kişi, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini kanıtlayabiliyorsa, bu durum iltica başvurusu için geçerli bir sebep oluşturabilir. Adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine dair belgeler ve tanık beyanları, başvurunun kabul edilmesinde önemli rol oynar.
Madde 7: Kanunsuz Ceza Olmaz Hiç kimse, işlediği zaman suç sayılmayan bir eylem nedeniyle cezalandırılamaz. Ayrıca, suç işlendiği sırada geçerli olan cezadan daha ağır bir ceza uygulanamaz. Bu tür uygulamalar insan haklarına aykırıdır. Eğer kişi, bu tür bir ihlale maruz kalmışsa, bu durumu iltica başvurusunda kullanabilir. Örneğin, yasalara aykırı olarak uygulanan cezai işlemlere dair belgeler, başvurunun kabul edilmesine katkı sağlar.
Madde 8: Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı Herkesin özel ve aile hayatına saygı gösterilmesi hakkı vardır. Hiç kimse keyfi müdahalelere maruz bırakılmamalıdır. Kişi, bu hakkın ihlal edilmesi durumunda, bu durumu belgeleyerek iltica başvurusunda bulunabilir. Örneğin, devletin özel hayatına haksız müdahalede bulunduğunu kanıtlayan belgeler, iltica başvurusunu güçlendirebilmektedir.
Madde 9: Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü Düşünce, vicdan ve din özgürlüğü, AİHS’nin temel haklarındandır. Herkes, inancını özgürce yaşama ve açıklama hakkına sahiptir. Eğer kişi, dini inançları veya düşünceleri nedeniyle baskı altındaysa, bu durum AİHS’ye aykırıdır. İltica başvurusunda bulunan kişi, bu tür ihlalleri belgelendirerek başvurusunu destekleyebilmektedir. Örneğin, dini baskıya maruz kaldığını kanıtlayan belgeler ve tanık beyanları, başvurunun kabul edilmesine yardımcı olur.
Madde 10: İfade Özgürlüğü Herkesin düşüncelerini ifade etme özgürlüğü vardır. Bu hak, kamu makamlarının müdahalesi olmaksızın, sınır gözetmeksizin duygu, düşünce ve görüşlerini açıklama hakkını içerir. Kişi, düşüncelerini özgürce ifade edemiyorsa veya bu hak ihlal ediliyorsa, iltica başvurusunda bulunabilir. Örneğin, medya veya sosyal medya üzerinden yapılan baskılar, bu hakkın ihlal edildiğini kanıtlar nitelikte olabilir.
Özet Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, iltica başvurularında önemli bir dayanak sağlar. Kişi, bu sözleşmeye dayalı hak ihlalleri yaşadığı takdirde, iltica başvurusunda bulunma hakkına sahiptir. Bu süreçte, yaşanan hak ihlallerini belgelemek, başvurunun kabul edilmesinde kritik bir rol oynar.
Not: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Hukuki destek için bir uzmanla görüşmeniz önerilmektedir.
Bu sitede yayımlanan makaleler, sitemize ait olup izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz, kaynak gösterilmeden yayımlanamaz.
Ayrıca hukuki sorumluluk içermez, bu bilgileri kullanarak yapacağınız işlerden doğacak sonuçlardan sorumluluk kabul edilmemektedir. Hukuki mağduriyet yaşamamanız için bir hukuk bürosuna veya bizlere ulaşınız.
