Avrupa Birliği’nin son dönemdeki sıkı göç kontrolleri ve sınır güvenliği önlemleri, beklenenin aksine insan kaçakçılığı ağlarını zayıflatmadı. Bunun yerine yeni bir kâr kapısı ortaya çıktı. Balkan rotası üzerinde faaliyet gösteren çeteler, Sırbistan, Bosna-Hersek ve Macaristan sınırlarındaki artan denetimleri fırsata çevirerek göçmen başına ücretleri 2-5 kat artırdı.
Yetkililer, bu yılın ilk çeyreğinde kaçakçılık vakalarında %40’a varan bir sıçrama olduğunu doğrularken, göçmen ölümleri tehlikeli yeni güzergâhlar nedeniyle %27 arttı. 2023’te Bosna-Sırbistan sınırını geçmek 1500-2000 € iken, 2025’te bu rakam 5000 €’yu aştı. Kaçakçılar, AB’nin “yeşil sınır” dediği izole ormanlık alanlarda daha uzun ve tehlikeli rotalar kullanıyor.
TEHLİKELİ ROTALAR
Polonya’nın yeni 2025-2030 Göç Stratejisi, sınır duvarlarını güçlendirmeyi ve acil durumlarda iltica başvurularını askıya almayı öngörüyor. Uzmanlar, bunun kaçakçılığı daha “değerli” hale getirdiğini vurguluyor. Macaristan sınır muhafızlarıyla iş birliği yapan kaçakçı gruplar, her geçiş için 500-1000 € rüşvet ödüyor. Bosna’daki Lipa kampı yakınlarında ise çeteler, göçmenleri koruma ücreti ödemeye zorluyor.
Yunanistan-Türkiye deniz geçişlerinde 2024’te 342 ölüm kaydedilirken, 2025’in ilk beş ayında bu sayı 210’a ulaştı. Karada ise Bosna’daki Una Nehri geçişleri ölümcül kazalarla gündemde. Ifo Ekonomi Enstitüsü’nün Şubat 2025 raporu, göçmenlerin suç oranını artırmadığını kanıtlarken, yasal çalışma imkânı kısıtlanan grupların kaçakçılığa mecbur kaldığına dikkat çekiyor.
