Almanya, 2024’ün son aylarında Mannheim, Aschaffenburg ve Münih’teki göçmen kökenli kişilerin saldırılarıyla dünya gündemine oturmuştu. Yaşanan saldırılarda 5 kişi hayatını kaybederken, şüphelilerin Afgan kökenli olması ve saldırıların seçim dönemlerine denk gelmesi dikkat çekmişti. ZDF’nin ortaya attığı çarpıcı bir soru ise gündeme bomba gibi düştü: “Rusya’nın bu saldırılarda parmağı olabilir mi?”
Rus IP’lerinden Yapılan Aramalar
31 Mayıs 2024’te Mannheim’da düzenlenen saldırıda, İslam karşıtı eleştirileriyle gündeme gelen Michael Stürzenberger ağır yaralanmış, polis memuru Rouven Laur hayatını kaybetmişti. ZDF’nin araştırmasına göre, saldırıdan 4 gün önce Rusya’dan “Mannheim’da terör saldırısı” ve “Michael Stürzenberger suikastı” gibi aramalar yapıldığı tespit edildi. İnternet uzmanı Steven Broschart, bu verilerin “tesadüf olma ihtimalinin düşük” olduğunu belirterek, “Täterwissen” (faillerin bilgisi) ihtimaline dikkat çekti.
Ocak 2025’te Aschaffenburg’da bir parkta iki kişinin öldürülmesi ve Şubat 2025’te Münih’te bir araçla kalabalığa yapılan saldırılarda da Rusya kaynaklı “anormal arama verileri” tespit edildiği iddia edildi. Özellikle Münih saldırısı öncesinde, şüphelinin adının Rusya’dan arandığı öne sürüldü.
Alman İçişleri Bakanlığı, söz konusu verilerin “çok ciddiye alındığını” ve finansman veya yönlendirme bağlantılarının araştırıldığını duyurdu. Ancak şu ana kadar “somut kanıt” bulunamadığı vurgulandı. Alman istihbaratı BND, ZDF’nin Rusya bağlantılı iddialarında kullanılan Google Trends verilerine şüpheyle yaklaşıyor.
BND’ye göre Google Trends, gerçek arama sayılarını değil, örneklemler ve algoritma tahminlerini gösteriyor. Yani “Rusya’dan şu kadar kişi arama yaptı” deniyorsa, bu aslında Google’ın “belki böyledir” dediği bir tahmin. Tıpkı bir pastanın sadece bir dilimine bakıp tüm pastayı tarif etmeye çalışmak gibi. Bazı aramalar çok az kişi tarafından yapıldığında, Google Trends “Artefakt“ denen anlamsız/abartılı sonuçlar üretebiliyor. BND, “Rusya’dan yapıldı” denen aramaların aslında VPN ile gizlenmiş başka ülkelerden olabileceğine dikkat çekiyor. Yani siz İstanbul’da oturup VPN’le Rusya IP’si kullanırsanız, Google sizi “Rus” sanıyor.
BND, “Bu veriler tek başına bir şey ifade etmez ama araştırıyoruz” diyor. Yani “Rusya’nın parmağı olabilir mi?” sorusu havada asılı kalıyor.
Seçimlerle Bağlantılı mı?
Yeşiller Partisi’nden Konstantin von Notz, “Seçimler öncesi dijital izlerin yoğunlaşması dikkat çekici” ifadesini kullanırken, eski BND çalışanı Gerhard Conrad, “istihbarat şüphesi” olduğunu ve Rusya’nın “hibrid savaş” taktikleriyle bağlantılı olabileceğini belirtti.
Uzmanlar, saldırıların toplumsal kutuplaşmayı artırarak aşırı sağ partilerin yükselişine zemin hazırlamayı hedeflediğini öne sürüyor. Nitekim AfD’nin son seçimlerdeki yükselişi, bu iddiayı destekler nitelikte. Rusya’nın dijital manipülasyon ve dezenformasyon konusundaki geçmişi, bu iddiaları inandırıcı kılıyor. Ancak BND’nin uyarıları, verilerin istikrarsız temeline işaret ediyor.
