Kıbrıs Rum Yönetimi, ülkedeki en büyük mülteci grubu olan Suriyelilere yönelik yeni bir “Gönüllü Kademeli Geri Dönüş ve Yeniden Entegrasyon Programı”nı hayata geçirdi. Program, Suriye’ye dönmek isteyen ancak geçim kaygısıyla bunu erteleyen ailelere, nakit destek ve sınırlı süreli çalışma izni sunuyor.
Programa kabul edilen her yetişkin birey için 2.000 Euro, her çocuk için 1.000 Euro tek seferlik ödeme yapılacak. Çocuksuz çiftler de bu programa başvurabilecek. Ailenin birincil geçim kaynağı sağlayan kişi, Güney Kıbrıs’ta en az iki yıl, en fazla üç yıl oturma ve çalışma izni alacak. Bu süre zarfında Suriye ile Güney Kıbrıs arasında serbestçe seyahat edebilecek. Amaç, ailelerin Suriye’de yeni bir hayat kurarken, geçim kaynağının bir süre daha Kıbrıs’tan sağlanabilmesi.
Programa katılmak isteyen ailelerin, ya sığınma taleplerini resmen geri çekmeleri ya da 31 Aralık 2024 tarihinden önce almış oldukları uluslararası koruma statülerinden feragat etmeleri gerekiyor. Göçmen Yönetiminden Sorumlu Bakanlık, birçok Suriyelinin ülkelerine dönmeyi arzuladığını ancak güvenlik ve geçim endişeleri nedeniyle bunu gerçekleştiremediğini vurguluyor. Bu programın “belirsizlik perdesini kaldırarak” ailelere güvenli ve planlı bir dönüş imkanı sunduğu ifade ediliyor.
Güney Kıbrıs İltica Hizmetleri de programı savunarak, “Bu yaklaşım, geri dönen ailelere acil ihtiyaçlarını karşılayacak mütevazı bir finansal başlangıç sağlarken, aynı zamanda aile reisinin çalışmaya devam ederek destek olmasına olanak tanıyor. Bu, sürdürülebilir bir yeniden entegrasyon için kritik” belirtiyor.
Bu tür “gönüllü geri dönüş” programları Avrupa’da giderek daha sık gündeme gelse de, Suriye’nin geniş kesimlerindeki güvenlik durumu ve insani kriz nedeniyle UNHCR (BM Mülteci Örgütü) halen Suriyelilerin zorunlu olmayan geri dönüşlerini önermiyor.
Güney Kıbrıs, kişi başına düşen sığınma başvurusu oranında AB içinde en yüksek seviyelerde yer alıyor. Hükümet, göçmen akışını yönetmekte zorlandığını ve sistem üzerindeki baskıyı azaltma ihtiyacını sıkça dile getiriyor. Bu program, bu baskıyı hafifletme stratejisinin bir parçası olarak görülüyor.
Güney Kıbrıs’ta Suriyeliler, açık ara en kalabalık sığınmacı/mülteci grubunu oluşturuyor. Sadece 2024’ün ilk beş ayında 4226 Suriyeli sığınma başvurusu yapıldı. Bu sayı, en yakın takipçi olan Afganların sayısının neredeyse on katı. Program için başvurular 2 Haziran 2024 Pazar günü başlayacak ve 31 Ağustos 2024 Cumartesi günü sona erecek. Başvurular, İltica Hizmetleri Dairesi’ne (Asylum Service) yapılıyor.
