Uganda hükümeti ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), ülkenin mülteci destek operasyonlarını tehdit eden ciddi finansman açığı nedeniyle uluslararası topluma acil yardım çağrısında bulundu. Yayımlanan ortak açıklamada, küresel insani yardım bütçelerindeki kesintilerin Uganda’daki mülteci toplulukları ve bu alanda çalışan personel üzerinde yıkıcı etkiler yarattığı vurgulandı.
1.9 MİLYON MÜLTECİ, YETERSİZ FON
Dünyanın en fazla mülteci barındıran üçüncü ülkesi olan Uganda, 2025’in ilk beş ayında 110 binden fazla yeni mülteci kabul ederek toplamda yaklaşık 1,9 milyon mülteciye ev sahipliği yapıyor. Ancak UNHCR Uganda, bu yıl için ihtiyaç duyduğu fonun yalnızca %17’sine erişebilmiş durumda. Bu, temel hizmetlerde ve personel sayısında ciddi kesintilere yol açtı.
Uganda Afet ve Mülteciler Bakanı Eng. Hilary Onek, “Uganda üzerine düşeni yapıyor, ancak bu yükü tek başımıza taşıyamayız. Uluslararası dayanışma, bizim kararlılığımızla aynı ölçüde olmalı,” diyerek küresel destek eksikliğine dikkat çekti.
Uganda’nın mültecilere yönelik açık kapı politikası, onlara çalışma, eğitim ve serbest dolaşım hakkı tanımasıyla örnek gösteriliyor. Ancak finansal kaynakların tükenmesi, bu kapsayıcı modelin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. UNHCR Uganda Temsilcisi Matthew Crentsil, “Uganda, bölgedeki umudun simgesi. Ancak umut, boş ceplerle ayakta kalamaz. Milyonların hayatını ve onurunu korumak için acil ve sürekli finansal desteğe ihtiyacımız var,” ifadelerini kullandı.
KÜRESEL KRİZ, YEREL ÇÖKÜŞ
Uganda’daki kriz, küresel insani yardımlardaki genel düşüşün bir parçası. Sudan ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki çatışmalardan, Gazze ve Ukrayna’daki krizlere kadar dünyanın dört bir yanında yerinden edilmeler rekor seviyelere ulaşırken, bağışçı ülkelerin ilgisi ve bütçeleri azalıyor. Bu durum, Uganda gibi uzun süredir bölgesel istikrar ve misafirperverlik gösteren ülkelerde derin bir hayal kırıklığı yaratıyor.
Bir UNHCR çalışanı, “Bu sadece rakamlar değil; insan hayatları, gelecekler ve kırılgan bir barış söz konusu. Fonlar olmadan Uganda’nın mülteci modeli kendi ağırlığı altında çökebilir,” diyerek tehlikenin boyutunu özetledi. Uganda hükümeti ve UNHCR, şeffaflık ve ulusal önceliklerle uyumlu güçlü ortaklıklarını sürdüreceklerini vurgulasa da, bağışçılara yönelik mesajları net: Daha fazla destek, daha hızlı şekilde sağlanmalı.
