Avrupa Komisyonu, Rusya’nın Şubat 2022’de başlattığı Ukrayna işgali sonrası milyonlarca insanın Avrupa’ya sığınmasına neden olan insani krize yanıt olarak, Ukraynalı mültecilere yönelik Geçici Koruma Direktifi’nin süresini iki yıl daha uzatmaya karar verdi. Bu öneri, 4,25 milyondan fazla Ukraynalı sığınmacının Avrupa’daki geleceğini doğrudan etkiliyor.
Mart 2022’de yürürlüğe giren Geçici Koruma Direktifi, savaş nedeniyle Ukrayna’dan kaçanlara Avrupa Birliği ülkelerinde yasal oturum, çalışma izni, sosyal yardım, eğitim ve sağlık hizmetleri gibi temel haklar sağlıyor. Direktif, yalnızca Ukrayna vatandaşlarını değil, aynı zamanda Ukrayna’da yasal olarak ikamet eden ve ülkelerine güvenli şekilde dönemeyen üçüncü ülke vatandaşlarını da kapsıyor. Bu kişiler, AB ülkelerinde oturma ve çalışma hakkına sahip oluyor, çocuklarını okullara kaydettirebiliyor ve sosyal yardımlardan yararlanabiliyor.
SAVAŞ SÜRÜYOR, DÖNÜŞ MÜMKÜN DEĞİL
Avrupa Komisyonu, direktifin uzatılma gerekçesini, Ukrayna’daki savaşın halen sürmesi ve yerinden edilen kişilerin güvenli şekilde ülkelerine dönebilecek koşulların henüz oluşmaması olarak açıkladı. Komisyonun açıklamasında, “Ukrayna’daki savaşın halen devam ettiği ve yerinden edilmiş kişilerin güvenli dönüşü için uygun şartların henüz oluşmadığı” vurgulandı.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi Eurostat’ın verilerine göre, Almanya, Polonya, Çekya ve İtalya, Ukraynalı mültecilerin en yoğun olarak yaşadığı ülkeler arasında yer alıyor. Özellikle Almanya’da 1 milyondan fazla Ukraynalı sığınmacı bulunuyor. Polonya ise coğrafi yakınlığı nedeniyle ilk sığınma noktası olarak öne çıkıyor.
Türkiye’de yaşayan ve Avrupa’ya göç etmeyi düşünen Ukraynalılar için bu gelişme büyük bir fırsat sunuyor. Geçici Koruma Direktifi, AB’ye iltica başvurusu yapmadan da birçok temel hakka erişim sağladığı için, özellikle Almanya, Polonya, İtalya ve Çekya gibi ülkelerde hızlı entegrasyon imkânı tanıyor. Uzatılan direktif, Ukraynalıların Avrupa’da daha uzun süreli ve güvenli bir yaşam kurabilmelerinin önünü açıyor.
Güncel Gelişmeler ve Uzman Görüşleri
Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), AB’nin bu adımını memnuniyetle karşıladı. Uzmanlar, savaşın devam ettiği bir ortamda Ukraynalı mültecilerin korunmasının hem insani hem de hukuki bir zorunluluk olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bazı AB ülkelerinde Ukraynalı mültecilerin işgücü piyasasına entegrasyonunda yaşanan zorluklara rağmen, genel olarak eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimde olumlu gelişmeler yaşandığı bildiriliyor.
