Tahran yönetimi, İran’da belgesiz şekilde yaşayan tüm Afganların ülkeyi terk etmesini istedi. Bu karar yaklaşık 4 milyon kişiyi etkiliyor. Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü’ne (IOM) göre 1 Haziran’dan bu yana 450 bine yakın Afgan sınırı geçerek Herat’taki İslam Kala kapısına ulaştı. Bazı günler tek başına 40 bin geçiş kaydedildi. Toplam geri dönenlerin sayısı yılın başından bugüne 900 bin kişiyi aştı.
İranlı yetkililer, İsrail-İran savaşı sonrasında güvenlik gerekçesiyle baskıyı artırmaya başladı. Sosyal medyada yayılan “Afganlar casus” iddiaları da bu kampanyanın hızlanmasına yardımcı oldu. İç kamuoyunda yükselen yabancı düşmanlığının hükümet politikasını şekillendirdiğinin altı çiziliyor.
YOLLARDA ONLARCA KİŞİ ÖLDÜ
UNHCR, savaş günlerinde ortalama 30 bin kişinin her gün sınır dışı edildiğini; hava sıcaklığının 52 ° C’ye ulaştığı çöllerde onlarca kişinin yolda hayatını kaybettiğini bildiriyor. Sınırı geçenler, su ve sığınacak alan olmadan saatlerce yürüdüklerini söylüyor.
Afganistan’a dönenler ise korkunç bir gerçekle yüzleşiyor. Ülke, yoksulluk, gıda yetersizliği, temel sağlık hizmetlerine erişimdeki ciddi eksiklikler ve Taliban’ın insan hakları konusundaki tartışmalı uygulamaları ile mücadele ediyor. UNHCR verileri, İran’dan sınır dışı edilen ya da baskılar nedeniyle gönüllü olarak dönmek zorunda kalan pek çok Afgan’ın, kendilerini hayatta kalma mücadelesi veren, evsiz ve umutsuz bir şekilde bulduğunu gösteriyor. Son dönemde Afganistan’a geri dönenler arasında intihar vakalarında ve aşırı yoksulluk kaynaklı sağlık sorunlarında kaygı verici bir artış olduğuna dair haberler var.
