Trump yönetimi, aile gözaltı uygulamalarını yeniden yoğunlaştırdı. Kongre, yeni gözaltı merkezleri inşa etmek için 45 milyar dolarlık bir bütçe yasası geçirdi. Bu, özellikle çocukların gözaltı koşulları konusunda endişeleri artırdı. Bu gözaltı merkezlerinden birisinde yaşadığı süreci anlatan Nicolle Orozco Forero’nun 19thnews.org‘da yayınlanan hikayesi.
Nicolle Orozco Forero, ilk gecesini ranzalarda geçirdiğinde, bu yerin onu nasıl değiştireceğini düşündü. Üst ve yan ranzalardaki oğulları babalarını tekrar görebilecek miydi? Onları korumak için ne yapması gerekecekti? Peki ya gücü yetecek miydi?
Texas’taki Dilley Göçmen İşlem Merkezi’nin bu tarafındaki odalar, sadece çocuklarıyla birlikte kalan kadınlara ayrılmıştı. Nicolle Orozco Forero ve 5 ile 7 yaşındaki oğulları, Haziran ayında bir öğleden sonra, kesin olduğuna inandığı bir sınır dışı edilme kararını beklemek üzere buraya getirildi.
Gece saat 9 sularında bir kabustan uyandığında, yanında kocasının olup olmadığını kontrol etti. Oğullarının ağlayışları arasında, eşi geldiklerinde onlardan ayrılmıştı. “Biz babamın odasında kalmak istiyoruz” diyorlardı.
KISA SÜREDE KELEPÇELENDİLER
Bir gün önce, Nicolle Orozco Forero ve kocası Juan Sebastian Moreno Acosta, durumlarında bir ilerleme kaydedeceklerini umarak ABD Göç ve Gümrük Muhafaza (ICE) ile yaptıkları rutin aylık görüşmeye gitmişlerdi. Kolombiya kökenli aile, iki yıldır Seattle’da yaşıyordu ve Orozco Forero, engelli çocuklara bakıcılık yapıyordu. Büyük oğlu Juan David’in ciddi bir böbrek rahatsızlığı vardı ve Seattle Çocuk Hastanesi’nde tedavi görüyordu. Nefroloğu, ICE’e bir biyopsi ve ileri tedavi için ülkede kalmasını talep eden bir mektup yazmıştı.
Ancak o sabah randevudaki hava farklıydı. Bir memur onları takip ediyordu. Durum çalışanları endişeli görünüyordu. Çalışan onları içeri çağırdı ve “Artık sizin için yapabileceğimiz bir şey yok” dediğinde, Orozco Forero ne olduğunu anladı.
Kısa sürede kelepçelendiler, eşyaları alındı ve binanın arkasına götürüldüler. Orozco Forero, bir ICE memuruna Juan David’in doktorlarının biyopsi onayını içeren mektubu gösterdiğini ancak memurun mektubu yırtıp attığını söyledi. Memur, “Bu artık işe yaramaz” demişti.
SINIR DIŞI EMRİNİ DURDURMANIN YOLLARI
Seattle’daki ailesine neler olduğunu anlatmak için sadece birkaç dakikası vardı. Ailesi hemen avukatlarla iletişime geçmeye çalıştı. New York’taki bir avukat davayı üstlendi. Sınır dışı emrini durdurmanın bir yolu olabileceğini söyledi.
Orozco Forero sadece oğullarını düşünüyordu: “Bu süreci yaşamayı hak etmiyorlardı. Belki bir yetişkin ülkeye yasa dışı yollardan girme hatası yapıyor, ancak çocuklar suçlu değil. Onları daha iyi bir gelecek için getiriyorsunuz. Bu insanların çocuklarımı benden alabileceğinden korkuyordum.”
O gece ICE ofisine varan oğullarından Juan David ağlıyordu. Seattle’daki ailesini veya sınıfındaki âşık olduğu kızı bir daha asla göremeyeceği hissine kapıldığını söyledi. Annesi ona Kolombiya’ya tatile gideceklerini söyledi. Küçük oğlu Daniel itiraz etti: “Ama anne, Kolombiya’da İngilizce konuşmuyorlar.”
Aile önce Washington’dan Texas’a uçuruldu, ardından Dilley’e götürüldü. Yolculuk boyunca, Seattle’daki aileleri, Juan David’in Apple saatindeki konum sayesinde harita üzerinde birer nokta olarak hareketlerini izledi.
ABD’NİN EN BÜYÜK AİLE GÖZALTI MERKEZİ
55 dönümlük Dilley tesisi, 2014’te aileleri barındırmak için inşa edilmişti, ancak Biden yönetimi, çocuk gelişimi üzerinde zararlı etkileri olduğu belirtilen aile gözaltı uygulamasını durdurmak için bu merkezi kapatmıştı. Dilley, 2024’te kapatılana kadar sadece yetişkinleri barındırıyordu.
Ancak Mart ayında merkez, tekrar çocukları barındırmak üzere yenilendi. Aynı anda 2 bin 400 kişinin barınabileceği tesis, ülkenin en büyük aile gözaltı merkezi haline geldi. Jim, kütüphane, oyun odası ve ailelerin dolaşmasına izin verilen büyük bir kafeteryası var. Eski ICE direktörü Matthew Albence, 2019’daki bir tur sırasında “Burası kesinlikle bir toplama kampı değil” demişti.
Orozco Forero, kocası ve oğulları 19 Haziran’da geldiğinde, kadın ve çocukların bir tarafa, erkeklerin diğer tarafa ayrıldığını izledi. İçeride, sadece kayıt numaralarıyla tanınıyorlardı. Odalarda, ranza atamalarıyla (C, D ve F) hitap ediliyordu. Dışarıda, tesis yüksek kapılarla çevriliydi ve ICE ajanları her yerdeydi.
ICE gözaltı koşullarına ilişkin yakın tarihli bir Senato soruşturması, Ocak 2025’te Trump’ın göreve başlamasından bu yana yüzlerce kötü muamele raporu tespit etti; bunların 41’i fiziksel ve cinsel istismar, 18’i ise çocuklara kötü muamele ile ilgili inandırıcı raporlardı. Trump yönetimi, çocukların en az kısıtlayıcı tesislerde tutulması ve mümkün olan en kısa sürede serbest bırakılması da dahil olmak üzere, çocukların ICE gözaltındaki standartlarını belirleyen on yıllardır süren yasal bir anlaşmayı (Flores Anlaşması) feshetmeye çalıştı. Ancak bir federal yargıç, yönetimin bu girişimini reddetti .
SEIU
ÇOCUKLARA ACIMASIZ
Dilley’deki ilk günden sonra, Orozco Forero kocasını tekrar görmesine izin verildi ve aile tesisteki belirli alanlarda birlikte zaman geçirebiliyordu. Yemek yiyebiliyorlardı. Oğulları günün belirli saatlerinde odalarındaki bir televizyonda çizgi film izleyebiliyordu. Ancak sonraki üç hafta boyunca, onu bir başka işlenecek göçmen gibi gören kişiler tarafından sürekli emirler yağdırılması, onu birçok kez insanlığından uzaklaştırdı. “Çoğunun tavrı herkese, hatta çocuklara karşı acımasızdı” dedi Orozco Forero.
Oğullarını oyalamak ve durumun farkına varmamalarını sağlamak için çabaladı. Aile spor salonunda toplandığında, babası onlara erkeklerin bir tarafta, anneler ve çocukların diğer tarafta uyuduğu büyük bir çiftlikte olduklarını söyledi. Çocuklar, hepsinin aynı üniformayı giydiği için buranın bir okula benzediğini söylüyordu.
Bir seferinde, çocuklar özellikle yaramazlık yaparken bir ICE ajanı onlara bağırdı: “Okulda olmadıklarını anlamaları gerekiyor.” Orozco Forero, ajanın bu sözü söylememesi için yalvardı: “Lütfen o kelimeyi söyleme.” Gözaltını telaffuz etmemesini istedi.
Orozco Forero ve ailesini sınır dışı etmeye ilk girişimleri, Dilley’deki ilk haftasında, akşam yemeği yerken yetkililerin yanlarına gelmesiyle oldu. Başka bir Kolombiyalı ailenin beklediği idari ofislere götürüldüler ve üniformalarını çıkarıp ICE yetkililerinin verdiği sivil kıyafetleri giymeleri söylendi. Hepsi daha sonra tesisin girişine götürüldü. Ancak oraya vardıklarında, yetkililer Orozco Forero ve ailesine içeri geri dönmelerini söyledi. Aileye henüz sınır dışı edilmeyecekleri, bir sonraki sefere kalacakları söylendi.
TEMYİZ BAŞVURUSU
Seattle’da, Orozco Forero’nun ailesi ve arkadaşları onun adına harekete geçmişti. Texas’lı Demokrat ABD Temsilcisi Joaquin Castro’nun katıldığı San Antonio’daki bir basın toplantısının düzenlenmesine yardım etmişlerdi. New York’ta kiraladıkları avukat, ailenin ülkede daha uzun süre kalmasını sağlamak için bir yargıca başvurabilmek üzere temyiz başvurusunda bulunmuştu.
Aile, 2023’te Kolombiya’daki kartellerden kaçarak ABD’ye gelmişti. Kocası bir sokak yemek satıcısıydı ve karteller ondan haraç istemişti. Başlangıçta sığınma talebinde bulundular ancak mahkemede kendilerini temsil ettiler ve davayı kaybettiler. Kendi kendini temsil eden göçmenlerin sadece %19’u sığınma davalarını kazanabiliyor. ABD adalet sistemine aşina olmadıkları için temyiz başvurusunda bulunamadılar ve Nisan 2024’te sınır dışı emri çıkarıldı. Ancak ICE, izleme altında ülkede kalmalarına izin verdi.
Orozco Forero’nun gözaltına alınması topluluğunu sarsmıştı. Gözaltına alınmadan hemen önce kendi engelli çocuklar için bakım evi açmaya hazırlanıyordu. Kocası inşaat işçisiydi ve bir çocuk bakım enstitüsünde eğitim alıyordu. Her ikisinin de Sosyal Güvenlik numarası vardı. Orozco Forero’nun Dilley’e götürülmesinden bu yana, açılacak gündüz bakım evini bekleyen en az bir anne, çocuğuna bakmak için işini bırakmak zorunda kaldı. Her 5 çocuk bakım çalışanından biri Orozco Forero gibi göçmenlerden oluşuyor.
SUÇ KAYITLARI YOKTU
Ayrıca hiç sabıkası yoktu ve herhangi bir suç işlememiş ve Trump’ın “en kötüler” olarak sınır dışı etmeye söz verdiği kişiler olmayan, ancak sınır dışı işlemlerine dahil olan artan sayıda insandan biriydi. Sabıkasız belgesiz göçmenler, artık sınır dışı edilenlerin çoğunluğunu oluşturuyor. Orozco Forero’nun kocasının alkollü araç kullanmaktan dolayı hafif bir cezası vardı ve mahkeme tarafından zorunlu kılınan bir kursu tamamlamıştı. Neden Haziran ayında sınır dışı için işaretlendiklerini bilmiyorlar .
Dilley içinde, Orozco Forero, kötüleşen Juan David’in durumuyla da mücadele ediyordu. Oğlu neredeyse yemek yemiyor, genellikle günde en az bir öğün atlıyordu. “Onu çok sık doktora götürdüm çünkü çok kilo kaybediyordu. Kaburgaları artık belli oluyordu” dedi. Doktora, ihtiyaç duyduğu testleri yapmaları gerektiğini söylediğinde, her seferinde “tüm bunları yapacak tıbbi personelimiz yok” yanıtını aldı.
Dilley’deki doktorlar çocuğa bazı kan testleri yaptı, ancak Orozco Forero’ya başka bir şey yapamayacaklarını söylediler. Onun yerine her gün ibuprofen verdiler. ICE gözaltındayken yeterli bakımı reddedilen ciddi tıbbi sorunları olan en az üç çocuk vakası bildirildi. Bir vakada, kan kusan bir çocuğa bakımın reddedildiği ve annesine “kıza bir kraker ver” denildiği iddia edildi. Orozco Forero’nun durumunda ise, asla gelmeyecek bir çocuk doktorunu beklemesi söylendi .
BAŞKA BİR SINIR DIŞI BAŞLADI
Bir akşam yetkililerin Orozco Forero’nun kocasını götürmesiyle yaşandı. Oda arkadaşı içeri koşarak “Kolombiyalı! Kocanı götürüyorlar!” diye bağırdı. Orozco Forero ve oğulları bir pencereye koştu ve onun götürüldüğünü gördü. “Biz ortak bir davayız, bizi teker teker çıkaramazsınız!” diye bağırdı. Oğulları babası için çığlık attı. Daha sonra o akşam yemek yerken kocası kafeteryaya geri döndü. Odayı alkışlar kapladı. Aileye hiçbir açıklama yapılmadı .
Orozco Forero, ailesine yaşananları anlattığında, Seattle’daki ailesi onun adına yapılanları (medya ilgisini, iş arkadaşlarından alınan destek mektuplarını) telefonla anlatmaya çalıştı. Kişisel olarak tanımadığı ancak hikayesini duyan kişilerin destek olduğu bir GoFundMe kampanyası on binlerce dolar topladı. Orozco Forero kendini desteklenmiş, kutsanmış ve önemli hissetti—en azından bir anlığına. Bu, gözaltındaki en zor günlerinden biriydi çünkü ilk kez gerçek umut hissetmişti: “Bir an, dışarı çıkabileceğimi düşündüm.”
21. GÜN
Üçüncü kez onları almaya geldiklerinde, kaldığı yerin 21. gününde, ICE hepsini bir araya topladı. Bu sefer ne bekleyeceğini biliyordu—saat akşam 11 civarıydı ve oğullarına kütüphaneden bir kitap okuyordu. Kocası zaten idari ofiste onları bekliyordu. Tekrar kıyafet değiştirdiler ve bu sefer içeriden kapı kolu olmayan beyan bir minibüse bindirildiler.
“Ailem ve avukatımla konuşmam gerekiyor” dedi, ancak Louisiana’daki bir ICE mahkemesine götürüleceği ve orada ailesiyle iletişime geçebileceği söylendi. Minibüs onları doğuya, ülkenin sınır dışı uçuşları için merkezi üssü olan Louisiana’daki Alexandria Staging Facility’e dokuz saat boyunca götürdü. Sadece bu yıl 40 binden fazla kişi buradan sınır dışı edildi.
Orozco Forero bu yeri sadece televizyonda görmüştü. “Tanrım, lütfen, aileme burada olduğumuza dair bir işaret ulaşsın” diye düşündü. O geniş apron üzerinde, insanların ülkeden çıkarılışını izledi. Çoğu kelepçeli ve zincirlenmişti. Başka aileler de vardı. Yaklaşık 10 yaşında bir kız çocuğu yalnız getirilmişti. Daha sonra bir otobüsten inen bir kadın, hemen “Julia” diye bağırarak kızını aramaya başladı ve onu buldu. “Saruldular. Hepimiz onların sarılmasını izlerken bu hüzünlü bir andı” diye hatırladı Orozco Forero. Ardından annenin çığlıkları boğucu havayı yardı: “Altı ay!” diye bağırdı yetkililere. Altı ay ayrı tutulmuşlardı.
Orozco Forero, ailesini diğer Kolombiyalıların olduğu büyük beyaz bir uçağa çağırana kadar saatlerce o apron üzerinde oturdu. İçeri adım attığı ana kadar biraz umut taşıdı. Sonrasını sadece çok uzaktan izlemiş gibi hatırlıyor. Konuşamıyordu; sadece ağlıyordu. Sesler bozuk geliyordu. Biri Kolombiya milli marşını söylüyordu. Bogotá’ya hiçbir şeyleri olmadan indiler .
KOLOMBİYA’DA YENİ HAYAT
Şu anda Orozco Forero ve ailesi, Kolombiya’da büyükanneleriyle yaşıyor. Gece yeniden sokak satıcılığı yapmaya başladılar ve Juan David’i görecek bir doktor arayışında. Bir randevunun maliyeti yaklaşık 1000 dolar. GoFundMe’den toplanan 34.000 doların tıbbi faturalara harcanması planlanıyor. Orozco Forero, oğullarının İngilizce becerilerini kaybetmemeleri için onları iki dilli bir okula yazdırmayı umuyor.
