Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Pakistan’dan Afganistan’a dönenlerin sayısındaki ani ve kaygı verici artışa karşı acil önlem çağrısında bulundu. Yalnızca 3 Nisan – 3 Mayıs 2025 tarihleri arasında 109 bin 891 Afgan ülkesine geri dönerken, sınır bölgelerindeki insani yardım kapasitesinin yetersiz kalması, özellikle kadın ve çocuklar başta olmak üzere en savunmasız grupları risk altında bırakıyor.
IOM, Afganistan Sınır Konsorsiyumu, Pakistan’ın “Yasadışı Yabancıların Geri Gönderilme Planı (IFRP)” kapsamında belgesiz 600 bin ila 1,5 milyon Afgan’ın daha sınır dışı edilebileceği uyarısı yaparak, uluslararası toplumu ek fon sağlamaya davet etti.
Günlük Geri Dönüşler 30 Kat Arttı
IOM Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ugochi Daniels, “Geri dönenlerin önemli bir kısmı, evlerini, geçim kaynaklarını ve sosyal ağlarını geride bırakmak zorunda kaldı. Özellikle ailelerinden ayrı düşen kadınlar ve çocuklar, barınma, sağlık hizmetleri ve gıda gibi temel ihtiyaçlara erişimde ciddi zorluklar yaşıyor” açıklamasını yaptı.
IOM’ın verilerine göre, Nisan ayında Nangarhar ve Kandahar sınır kapılarından günde ortalama 3 bin kişi Afganistan’a giriş yaptı. Bu rakam, önceki aylardaki günlük 100 kişilik ortalamanın 30 kat üzerinde bir artış anlamına geliyor.
“Zorla Geri Göndermeler Durdurulsun” Çağrısı
Pakistan’daki gelişmelerin yanı sıra, İran’dan sınır dışı edilen Afganların durumu da insani krizi derinleştiriyor. 2025 yılının ilk dört ayında 265 binden fazla belgesiz Afgan’ın İran tarafından zorla geri gönderildiği kaydedildi.
IOM ve ortakları, Afganistan’ın mevcut koşullarının güvenli ve onurlu bir geri dönüşü sağlamaktan uzak olduğunu vurgulayarak, tüm ülkeleri zorla sınır dışı uygulamalarını askıya almaya çağırdı.
Mevcut Yardımlar Yetersiz Kalıyor
Bugüne kadar 48 binin üzerinde geri dönen, IOM’nin sınır bölgelerindeki merkezlerinde acil gıda, geçici barınma, sağlık taraması ve psikososyal destek aldı. Ancak, Afganistan’ın yetersiz altyapısı ve azalan uluslararası fonlar, artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamada ciddi bir engel oluşturuyor.
IOM yetkilileri, “Ek fon sağlanmadığı takdirde, hem geri dönenlerin hem de ev sahibi toplulukların temel hizmetlere erişimi riske girecek” uyarısında bulundu.
