Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlamasından sonra Polonya, komşusuna olağanüstü bir destek sağlamıştı. Binlerce kişi Poznań’ın Plac Wolnosci meydanında mavi-sarı bayraklar sallayarak toplanmış, şehrin belediye başkanı, “Tüm Ukraynalıların yanındayız” diyerek sığınmacılara desteğin süreceği sözünü vermişti. Ancak 3,5 yıl sonra, Avrupa’nın en büyük Ukraynalı mülteci nüfusuna ev sahipliği yapan Polonya’da bu dayanışma ruhu yerini giderek artan bir gerginliğe bırakıyor.
Poznań, batı Polonya’daki üniversite şehirlerinden biri olarak 530 bin kişilik nüfusuna kıyasla 80 bin Ukraynalı mülteciyi kabul etmişti. Belediye Başkanı, başlangıçtaki desteği “ortak kültürel bağlar ve Rus işgalinin acı tarihsel hafızası” ile açıklıyor. Ancak son anket verileri, Polonyalıların yalnızca yarısının Ukraynalı sığınmacıların kabulünü desteklediğini gösteriyor.
ALDIKLARIN YARDIMIN FAZLASINI VERGİLERLE ÖDEDİLER
Siyaset bilimi araştırmacıları, mevcut gerilimlerin arkasında siyasi manipülasyonun olduğuna dikkat çekiyor. 2023 yılında yapılan bir araştırma, sosyal medyada Ukraynalı mülteciler hakkında geleneksel medyaya kıyasla çok daha olumsuz bir söylem olduğunu ortaya koyuyor. Bu paylaşımların insanlar tarafından yazılmadığının ve Rusya’nın, Polonya’nın Ukrayna’ya desteğini zayıflatmak için hedefli dezenformasyon kullandığının altı çiziliyor.
Ekonomik veriler ise siyasi söylemlerle tezat oluşturuyor. Haziran ayındaki bir rapor, Ukraynalı göçmenlerin Polonya’nın gayri safi yurtiçi hasılasının %2.7’sine katkıda bulunduğunu ve devletten aldıkları sosyal yardımlardan daha fazlasını vergilerle geri ödediklerini gösteriyor. Buna rağmen, mültecilere yönelik mali yardımları kısma yönündeki siyasi çağrılar arttı.
GÖÇMEN KARŞITI EĞİLİMLER POLONYA’DA DA GÖRÜLÜYOR
Polonya’daki durum, Avrupa genelinde artan göçmen karşıtı eğilimlerle paralellik gösteriyor. Almanya ve Fransa gibi ülkelerde de sığınmacı politikaları sert tartışmalara konu oluyor. Ancak Polonya özelinde, Rusya’nın dezenformasyon kampanyalarının yanı sıra, iç siyasette oy kazanma stratejileri de bu tutum değişikliğinde etkili oluyor.
Önümüzdeki dönemde Ukraynalı mültecilerin yasal statüleri ve sosyal haklarına yönelik düzenlemelerde değişiklikler olabileceği uyarısında bulunuluyor. Özellikle çalışma izinleri, eğitim desteği ve barınma koşullarına ilişkin politikaların yeniden gözden geçirilmesi bekleniyor.
